Parole, parole, parole…
E kush nuk e ka dëgjuar këtë këngë të vjetër italiane, e kush nuk e di kuptimin e saj! Ma kujtoi një filmim i një italiani su „la terza mondo“ – l‘Albania, që e kishin disa gazeta shqiptare dy-tre ditë më parë. E fortë, ë! Sidomos në fund, tek italiani ngrejti krahun me të futme ndaj atij klisheizmi që i bëhet Albanisë si botë e tretë. Me një fjalë, parole dhe asgjë më shumë! Albania ka disa gjëra që edhe një vend i zhvilluar si Italia, nuk i ka, -ishte kuptimi i atij filmimi të italianit! Pra boll me opinione! Boll me parole!
Por këtë këngë italiane, parole-parole, ma kujtoi edhe një nga të shumtat opinione për Albaninë, me saktë, për letërsinë e saj të këtyre 25 vjetëve të fundit, e cila na qenka një vrimë e zezë alla Havkingu, apo një papërcaktueshmëri alla Hajzenbergase, opinione këto të shfaqura në një shkrim me titull: Në „vrimën e zezë“ të botimeve letrare në gjuhën shqip, nga Valbona Nathanaili, dhe botuar në gazetën MAPO të dt. 3 qershor 2015, pra para dy ditësh.
Preokupimi i madh i autores në fjalë mbi këtë numër të madh botimesh letrare shqiptare në këto 25 vjet post-censurë, edhe mund të justifikohet, sepse në fund të fundit, është siç thotë ajo, ka shumë pak kritikë letrarë dhe shumë pak lexues të mirë. Dakort! Por, që kjo mangësi kritikësh dhe lexuesish, opinionizohet aq marifetisht në kurriz të këtyre veprave të shumta dhe autorve të tyre, kjo nuk mund të kapërdihet, ashtu siç nuk është kapërdirë nga fizika akoma as papërcaktueshmëria hajzenbergase e botës së grimcave elementare, që i studion mekanika kuantike –degë e fizikës kjo dhe në kontrakdiktë me këtë të fundit deri më sot.
Thashë marifetisht, sepse kjo zonjë nuk del hapur me flamur mbi këtë tirazh të madh titujsh letrarë shqiptarë të këtyre viteve, por ajo ankohet thjesht për numrin e madh të këtyre titujve, për numrin e madh të shtëpive botuese, për këtë dramacitet, të cilin ajo gjoja e fut në thonjza.
Mirpo, që të lidhësh dy teori fizike që nuk kanë lidhje me njëra-tjetrën, si ajo e papërcaktueshmërisë hajzenbergase me vrimat e zeza të Kozmosit, dhe gjëndjen e botimeve të shumta të letërsisë shqipe ta krahasosh me të dyja këto teori, kjo tregon se sa cekët mendon kjo zonjë pseudo-intelektuale, tek don të hedhi bojën e saj të zezë opinioniste mbi një letërsi 25 vjeçare. Ja t’ua shpjegoj më qartë.
Teksa autorja në fjalë përmend papërcaktueshmërinë hajzenbergase në lidhje me këto botime të shumta, ajo dikton pik për pikë përcaktueshmërinë e numrit të botimeve, si dhe papërcaktueshmërinë e cilësisë së këtyre botimeve; pasi edhe kjo teori e mekanikës kuantike këtë na thotë, që ose përcaktojmë njërë gjëndje të grimcës, ose tjetrën. Në rregull, po i themi në këtë rast kësaj zonje, pa hyrë tek mekanika kuantike dhe kritikat që ka ky parim i Hajzenbergut mbi gjëndjet e grimcave elementare.
Por, si të mos mjaftonte kjo mosdije e jona (subjektive) mbi kualitetin e këtyre botimeve letrare shqip, autorja në fjalë na i krahason të gjitha këto botime me rastin e një vrime të zezë që përthith gjithshka, e në të cilën po përfundojnë këto botime. Pra kemi papërcaktueshmërinë e kualitetit të tyre, sepse janë shumë libra dhe na mungojnë kritikët dhe lexuesit e mirë, e nga ana tjetër kemi një vrimë të zezë, ku po humbin të gjithë këta libra. Nga njëra anë kemi qarjen e hallit, (në thonjza kjo), e nga ana tjetër kemi gëzimin e fshehur, që të gjitha në vrimë të zezë po përfundojnë, sepse kanë një lavdi nga shtëpia botuese e deri në librari, -siç pohon vetë autorja mbi gjithë këtë letërsi 25 vjeçare.
Tani bëhet pyetja: dhe sa kohë do dëgjojmë ne opinione dhe vetëm opinione? Apo kujtojnë këta të ashtuquajtur intelektualë se ne nuk e njohim avazin: parole, parole, parole !?.
5.6.2015 robertthomai@gmx.de
Cdo mendim e kritikë është e mirpritur në adresën: robertthomai@gmx.de dhe mund të nxirret poshtë shkrimit me kërkesën e dërguesit
Cdo shkrim i kësaj faqeje mund të merret e të nxirret kudo e nga cilido pa leje të veçantë, por si gjithnjë me referimin e duhur: fjale cimbuese, ose robert thomanikaj
fjale cimbuese 